دستان دشمنان اسلام در آستین دوستان جاهل یا مغرض
در سال های اخیر از سوی برخی از ظاهرا متدینی و محبین اهل بیت علیهم السلام در برخی از نقاط کشور ودر محافل خصوصی و بعضا عمومی تر در جامعه اسلامی اعمالی سر می زند که بلحاظ دینی و مذهبی و هم ی و براساس مستندات روایی متقن و ستند منقول ، در تناقض با کتاب و سنت صحیح و سیره و رفتار اهل بیت علیهم السلام بوده و مخالف نظر علماء ، اندیشمندان وفقهای اسلامی بوده و تا جایی که برخی این نظر را اجماعی بین شیعه و اهل تسنن دانسته اند .
یکی از این اعمال ، اقداماتی است که با برداشت غیر صحیح از روایات غیر معتبر، ضعیف و ساختی در روز نهم ربیع الاول در قالب جشن و سرور و بعضا با ارتکاب اعمال خلاف شرع انجام می گیرد .
این دسته از افراد با استناد غلط از روایات رفع القلم و بهره گیری از حدیق من بلغ و توسعه دادن قلمرو قاعده تسامح در ادله سنن به نقل های تاریخی و بظاهر با نیت دوستی و محبت اهل بیت علیهم السلام و دشنمی با دشمنان آنان انجام می گیرد .
در این فرصت و به بهانه روز نهم ربیع الاول به بررسی اجمالی حدیث رفع القلم و من بلغ و آسیب های چنین مراسم واعمالی ونیز در خاتمه نظرات و فتوای علماء وفقهای شیعه پرداخته واشاره خواهیم کرد .
بررسی یک واقعه تاریخی
بسیاری از بزرگان ، مورخان و علماء اسلامی امامی تاریخ کشته شدن وترور خلیفه دوم را 26 یا 29 ذی الحجه می دانند و بر این موضوع اتفاق نظر دارند .بگونه ایکه شیخ صدوق در کتاب مسار الشیعه گفته است: در روز 26 ذی الحجه سال 23 هجری عمربن خطاب مجروح و در 29 همان ماه ارتحال یافت .همچنین در کتاب سرائر ابن ادریس حلی امده است: باید دانست که قتل خلیفه دوم در 26 ذی الحجه سال 23 هجری واقع شده است و این مطلب اجماع شیعه واهل تسنن است .
علاوه براین سید بن طاووس در کتاب اقبال الاعمال نوشته است: در رابطه با روز نهم ربیع الاول روایتی نقل شده است وبرخی از برادران امامی غیر عرب در این روز جشن گرفته و معتقدند این روز روز کشته شدن فردی است که به خدا و رسول اهانت کرده و دشمنی ورزیده ولی من با وجود فحص در کتب، تاکنون روایتی موافق بااین روایت نیافته ام
اشتباه در نقل حادثه نهم ربیع الاول
بسیاری از محققان بر این باورند که در نقل این حادثه به اشتباه و سهو ویا عامدانه وآگاهانه تغییری رخ داده است .و منشاء این تغییر واشتباه نیز کشته شدن عمربن سعد فرمانده ظالم لشکریزید در روز نهم ربیع الاول به دست مختار ثقفی است که بخاطر شباهت نام عمربن خطاب با عمر بن سعد این اشتباه بوجود امده است افزون بر آن ، همگی منابع براین موضوع تصریح کرده اند که ابو لولو پس از ترور خلیفه دومو کشته ومجروح کردن عده ایی در مسجد النبی ، خود زنی کرده و کشته شده است .و موضوع فرار او به ایران وکاشان به نظر برخی از علما ازجمله قاضی نور الله تستری خالی از واقعیت است .ایشان در جلد 2 کتاب مصائب النواصب در رد کابی که شخصی سنی مذهب برضد شیعه نوشته، می نویسد وبه مسئله مراسم نهم ربیع الاول اشاره می کند و می گوید: این کار مورد تایید علماء شیعه نبوده و در زمان ما اینگونه اعمال و اعمالی که در رابطه با ابو لولو در کاشان انجام می گیرد متروک شده است .
بررسی حدیث رفع القلم
استناد عده ایی از ناهلان در برگزاری برخی از اعمال خلاف شرع و با نیت بظاهر حب اهل بیت حدیث رفع القلم است که از سوی علامه مجلسی در بحار نقل شده است .
این حدیث که با سلسله سند از طریق محمدبن اب العلاء و یحییبن محمد جریح بغدادی از امام علی نقی امام هادی نقل شده است که در بخش از این حدیث امده است خدا در این روز هیچ گناهی را برای بندگان ثبت نمی کند وشیعیان برای انجام هر گناهی دستشان باز است :
امرت الکرام الکاتبین ان یرفعوا عن الخلق کلهم ثلاثه ایام من ذالک الیوم (نهم ربیع الاول)ولااکتب علیهم شیئا من خطایاهم کرامه لک و لوصیک .
1-با بررسی منبع حدیث و هم چنین راویان و اسناد روایت حدیث در می یابیم نام بسیاری از راویان در کتب حدیثی ذکر نشده وبرخی دیگر نیز افراد قابل اعتمادی نیستند
2-طبق روایات معتبر از معصومین از جمله امام صادق (ع)، هرحدیث وروایتی که از معصومین نقل شده باشد که با کتاب خدا و سنت معتبر وعقل سلیم در تعارض باشد مطرود است وباید به دیوار کوبیده شود واین روایت از حیث متن ومحتوا جزء همین دسته از روایات می باشد که با آیات مختلف قران کریم از جمله سوره زال و نیز با سخنان دیگر ائمه علیهم السلام که فرموده اند: ما من نکبه تصیب العبد الابذنب (هیچ زشتی به بنده نمی رسد مگر بخاط گناه)و یا لاتنال ولایتنا لا بالعمل والورع (به ولایت ما نتوان رسید مگر با اعمال صالح و دوری از گناه )در تعارض صریح وآشکار است .
در حدیثی از کتاب اخبار عیون الرضا امام رضا نقل شده است که ایشان فرموده اند: احادیثی از زبان ما نقل شده که نسبت به دشمنان اهل بیت صریحا دشنام داده شده را ساخته و پرداخته مخالفان است.
آن حضرت به این ابی المحمود فرموده اند: مخالین ما سه دسته خبر در فضائل ما جعل کرده اند:
1-غلو 2-کوتاهی در حق ما 3 تصریح به بدی های دشمنان ما و دشنام به آنها
وقتی مردم اخبار غلو را می شنوند ما را را تکفیر می کنند و می گویند:شیعه قائل به ربوبیت ائمه خود می باشند و وقتی کوتاهی در حق ما را می شنوند به ما معتقد می شوند و وقتی بدی دشمنان ما و دشنام به ایشان را می شنوند ما را دشنام می دهند حال آنکه خداوند می فرماید لاتسبوا الذین یدعون من دون الله یسبواالله عدوا بغیرعلم
همچنین فرموده اند : دو گروه کمر مرا شکستند: فرد جاهل ومقدس نما که با جهلش باعث می شود مردم به دین عمل نکنند و دیگری عالم بی تقوا که بی تقوایی اش مردم را از علم ودانش بی زار می کند .
3-اختلاف زیادی بین نقلهای مختلف این روایت از جمله روایت اسحاق در کتاب مختصر به نقل از امام هادی ولی در کتاب انوار النعمانیه آن را از امام حسن عسکری نقل می کند.
4-نوع ادبیات و واژه ها و کلمات حدیث گواهی می دهد که این روایت بعد از عصر غیبت بوسیله برخی از افسانه سرایان همانند یک سریال و داستان و منطبق با اعتقاد برخی از اهل غلو چینش، ساخته وپرداخته شده است .
5-اصولا بنابر نظر فقهاء حدیث رفع القلم در مورد کودکان،مجانین و افراد خوابیده بوده که اگر این افراد دچار لغزش و گناهی شدند، حرجی نیست وگناهی برای انان نوشته نخواهدشد.اما ظاهرا عده ای از افراد مغرض وفرصت طلب با بهره گیری از این روایت ضعیف و غیر معتبر و نیز استفاده از روایت ضعیف دیگری مثل من بلغ و توسعه در قلمرو قاعده تسامح در ادله سنن که مربوط به برخی از مستحبات است به نقل تاریخی و بیان فضائل و ذم افراد هرگونه اعمال خلافی را برای افراد مجاز شمرده و ثوابی هم مترتب آن کرده اند.
نظرات علما وفقها در زمینه حدیث رفع القلم و مراسم نهم ربیع الاول و توهین به بزرگان و مقدسات مذاب دیگر
1-یکی از علمای قم منظومه فقهی منتشر کرد نسخه ای نزد آیت الله بروجردی فرستاد در یکی از ابیات به خلفا توهین شده بود، آیت الله بروجردی گفتند: در این شرایط وقت این حرف هاست؟آن هم بصورت مکتوب در این اثر شیعی؟ ایشان دستور دادند که این بیت حذف و با هزینه خودش اصلاح شود .
2-آیت الله وحید خراسانی
جمعی از مومنی طی نامه ایی از ایشان پرسیدند ما جمعی هستیم ساکن در محلی که اهل سنت زندگی می کنند آنها ما را کافر می دانند آیا ما هم می توانیم مقابله به مثل و معامله کفر کنیم ؟ ایشان پاسخ دادند:هرکس شهادت به وحدانیت خدا ورسالت خاتم الانبیا بدهد مسلمان است وجان و مال وعرض او مانند جان وعرض مال کسی که پیرو مذهب جعفری است محترم است و
3-آیت الله بهجت
آیت الله هادوی تهرانی می گوید: آیت الله بهجت مانند آیت الله بروجردی از حامیان تقریب مذاهب اسلامی بودند و کلامشان این است که:مسائل شیعه وسنی مربوط به گذشته های تاریخ است و نباید این مسائل باعث اختلاف شیعه وسنی شود بلکه فضائل و مرجعیت اهلبیت را مطرح کنیم
همچنین نقل شده عده ایی از جمله احمد توکلی ، مهندس فرشیدی وزیر آموزش وپرورش به محضر آیت لله بهجت رسیدند آقای تولکی از ایشان پرسید بنده در دانشگاه ناتینگهام انگلیس درس می خوانم در آنجا دانشجویان عرب سنی نماز جماعت دارند و من اول وقت در نماز جماعت انان شرکت می کنم آیا نمازه را باید اعاده کنم ؟ ایشان فرمودند:نه تنها اعاده نماز واجب نیست بلکه نمازخواندن پشت سر آناناز شمشیر زدن در رکاب رسول خدادر صف اول جنگ احد ثوابش بیشتر است .و فرمود: اگر ما شیعیان و امامان ما اینگونه عمل نمی کردند پنج نفر شیعه آن روز اکنون 150میلیون شیعه نبود.
همچنین حجت الاسلام والمسلمین نیک اقبال از شاگردان آیت الله خوشوقت و امجد در کتاب معرفت نفس نقل کرده است که یک بار خطیبی بر منبر شخن را در معایب خلیفه دوم بسط داد وشدیدا بر او تاخت، وقتی از منبر پایین آمد مرحوم بهجت به ایشان فرمود: تو مطمئنی که اگر در سقیفه بنی ساعده بودی همان کاری را که عمر کرد نمی کردی ؟ واجب است از ادبیات تشنج آفرین پرهیز شود .
4-آیت الله سیستانی در جمع علمای شرکت کننده در کنفرانس وحدت در نجف اشرف
بعد از تعرض به مرقد عسکریین من همه شیعیان را به آرامش دعوت کردم و از آنها خواستمم که واکنشی نشان ندهند و گفتم که این اقدام از طرف اهل سنت نیست بلکه ریشه این فتنه تفرقه افکنی در خارج است .من در زمان طلبگی نزد شیخ احمد الراوی که از علمای اهل سنت در سامرا بود درس خواندم و به ذهنم خطور نکرد که ایشان پرو مذهب دیگری است ، همچنین به برخی از پزشکان که از اهل سنت بودند مراجعه می کردیم و چون ما از طلاب علوم دینی بودیم از ما پول ویزیت نمی گرفتند و اصلا فکر نمی کردند که ما شیعه هستیم یا نه .باید بر مشترکات تمرکز کنیم و دلیلی ندارد به مسائل اختلافی بپردازیم ، مشارکت کردن در ایجاد تفرقه حتی به اندازه یک کلمه ونصف کلمه جایز نیست .
5-آیت الله تبریزی در پاسخ سوالی در زمینه حدیث رفع القلم فرمودند: روایت مزبور صحیح نیست
6-آیت الله فاضل لنکرانی
ایشان فرمودند: حدیث رفع القلم صحیح نیست و مسلمان موظف به انجام واجبات دینی بوده و فرقی در ایام سال نسبت به آن وجود ندارد و انجام اعمالی که موجب تفرقه مسلمین یا وهنشیعه شود جایز نیست
7-آیت الله ناصر مکارم
ما روایتی با عنوان رفع القلم در مورد ایام مخصوص در منابع نداریم ، بر فرض چنین چیزی باشد که نیست مخالف کتاب وسنت است و چنین روایاتی قابل پذیرفتن نیست وحرام وگناه در هیچ زمانی مجاز نیست و همچنین سخنان رکیک
8-امام خمینی و مقام معظم رهبری ، استاد مطهری ، شهید بهشتی و در حال حاضر از منادیان وحدت وتقریب مذاهب اسلامی بوده وهستد رهبر انقلاب در پاسخ به سوالی در مورد حدیث رفع القلم فرمودند: هرگونه گفتار یا کردار و رفتاری که در زمان حاضر سوژه وبهانه به دست دشمن بدهد ویا موجب اختلاف و تفرقه بین مسلمین شود شرعا رام اکید است .
منابع
1- مهدی مسائلی – نهم ربیع جهالت ها و خسارت ها
2- سید رضی – نهج البلاغه ( نسخه صبحي صالح)
3- علامه مجلسی – بحارالانوار
4- شیخ کلینی – کافی
5- شیخ صدوق – من لایحضره الفقیه
6- شیخ حرّ عاملی – وسائل الشیعه
7- شیخ مفید – مسارالشیعه
8- شیخ مفید – الجمل
9- علی بن بابویه – فقه الرضا
10- شیخ صدوق – عیون اخبار الرضا
11- شیخ طوسی – تفسیر تبیان
12- شیخ صدوق – معانی الاخبار
13- سید ابن طاووس – اقبال الاعمال
14- راغب اصفهانی – مفردات
15- ابن ابی الحدید – شرح نهج البلاغه
16- استاد ابولفضل بهرام پور – حق با کیست
17- حجت السلام قزوینی – مقاله ای در مورد وحدت
- استاد رسول جعفريان – صفويه در عرصه دين ، فرهنگ و سياست
19- استاد رسول جعفریان - تاریخ تشیع در ایران تا طلوع دولت صفوی
– ,الله ,، ,نقل ,حدیث ,آیت ,آیت الله ,نهم ربیع ,رفع القلم ,ربیع الاول ,برخی از ,قلمرو قاعده تسامح
درباره این سایت